Randomizer

Kwallen

Het klinkt misschien als een slechte sciencefiction, maar het is echt zo, er bestaan kwallen soorten die in theorie onsterfelijk zijn. De bekendste soort die dit kan heeft wetenschappers over de hele wereld al verbaasd. Deze soort heeft geen officiële Nederlandse naam, maar hij staat in de wetenschap bekend als de: Turritopsis dohrnii, ook wel bekend als de "onsterfelijke kwal".

Hoe werkt dat dan

Bij normale kwallen werkt het als volgt. Mannelijke en vrouwelijke kwallen geven hun geslachtscellen af in het water, waar bevruchting plaatsvindt. Hieruit ontstaat welteverstaan een bevruchte eicel die ook een "planulalarve" wordt genoemd. Deze cel zwemt nog vrij rond en gaat zich vervolgens aan de zeebodem vasthechten waar het zich ontwikkeld tot een buisvormige poliep.

Foto: Kwallen

Deze poliep is nu in staat zich ongeslachtelijk te vermenigvuldigen en nieuwe poliepen en ephyrae te vormen. Ephyrae zijn eigenlijk jonge kwalletjes die losgelaten zijn van de poliep. Zij groeien uiteindelijk uit tot volwassen kwallen, ook wel bekend als medusa. ^[1]

Maar nu de vraag: hoe kan Turritopsis dohrnii dan onsterfelijk zijn? Nou, deze soort kan dat proces omkeren. Wanneer hij als medusa ziek of gewond raakt, gaat hij weer terug naar de poliep fase en zo begint haar levenscyclus weer opnieuw. In theorie kunnen ze dit eindeloos herhalen zonder ooit op natuurlijke wijze te sterven aan ouderdom.^[2]

Toch zijn deze kwallen natuurlijk niet écht onsterfelijk. Het kan altijd gebeuren dat ze sterven door een roofdier, ziekte of milieuschade. Maar wat hun cellen kunnen, is uniek. Het is het enige bekende dier dat zijn volwassen lichaam helemaal terug kan omvormen tot weer het jonge stadium.

Waarom is dit belangrijk?

Wetenschappers zijn dus enorm geïnteresseerd in dit dier, maar dat heeft niet als enige reden dat het die simpelweg interessant is. Dat komt ook doordat dit fenomeen inzicht kan geven in veroudering, celherstel en zelfs kankeronderzoek. Als we goed kunnen begrijpen hoe deze kwal zijn herprogrammering voor elkaar krijgt, dan kunnen we mogelijk manieren ontdekken om menselijke cellen te herstellen van kanker of veroudering te vertragen.^[2]

Turritopsis dohrnii Heeft geen directe bescherming nodig, want het is geen bedreigde diersoort. Wel is het zo dat het mariene ecosysteem waar ze deel van uitmaken wél kwetsbaar is. Vervuiling, klimaatverandering en overbevissing bedreigen wereldwijd de biodiversiteit in zee. Als we unieke soorten zoals deze kwallen verliezen, dan verliezen we ook waardevolle kansen voor wetenschappelijk onderzoek voor bijvoorbeeld de bestrijding van kanker én een stukje van de verwondering die de natuur te bieden heeft.